TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDAKİ KANUN KAPSAMINDA CAYMA HAKKI

Cayma Hakkı

Tüketicinin herhangi bir mal iktisabı, hizmet alımı yahut sözleşme altında yükümlülüğe girmesi halinde, tüketiciye herhangi bir ceza koşulu, yükümlülük doğurmaksızın tüketiciye sözleşmeden dönme hakkı veren bozucu yenilik doğurucu bir haktır.

Cayma hakkı 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunda farklı durumlar, sözleşmeler için ayrı ayrı süreler ve ayrı ayrı şekillere tabi tutulmuştur. Buna göre her sözleşme kendi içerisinde değerlendirilecek ve sözleşmenin vasıflandırılmasından sonra ise cayma hakkının şekline ilişkin hükümlere gidilecektir.

Cayma hakkı Kanunun yedi ayrı kısım ve sözleşmesinde düzenlenmiş olup, diğer sözleşmeler için kullanılmayacaktır. Bu kısımlar cayma hakkının düzenlendiği sözleşme türleri ise;

• Mesafeli Sözleşmeler,
• İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmeler,
• Taksitle Satış Sözleşmeleri,
• Ön ödemeli Konut Satış Sözleşmesi,
• Tüketici Kredi Sözleşmeleri,
• Finansal Hizmetlere İlişkin Mesafeli Sözleşmeler,
• Devre Tatil Ve Uzun Süreli Tatil Hizmeti Sözleşmeleri,

Şeklindedir. Mezkur Kanun uyarınca bunlara ilişkin yönetmeliklerle de usul ve esasları ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir. Sözleşmeler, Kanun ve yönetmelikler uyarınca ayrı ayrı şekil şartlarına sahiptir. Her ne kadar ortak cayma hakkı usulleri belirlenmişse de, usul uyuşmazlığın esasından önce geleceği için dikkat etmekte her zaman yarar bulunmaktadır.

• Yukarıda belirtilen sözleşmeler ve anılan Kanun uyarınca cayma hakkı konusunda ortak olan hükümler aşağıdaki gibidir;

• Satıcı veya sağlayıcı cayma hakkının olduğu durumlarda cayma hakkının kullanım şartlarını, süresini, usulünü ön bilgilendirme olarak belirtmek zorundadır.
• Satıcı veya sağlayıcı tüketiciye ön bilgilendirme yaptığını ve cayma hakkı konusunda bilgilendirildiğini ispatla mükelleftir.

• Bu hükümler dışında cayma hakkının usul ve esasları farklı olarak düzenlenmiştir. Her sözleşme için ayrı ayrı değerlendirilecektir. Şöyle ki;

• Mesafeli Sözleşmeler

• Sözleşmenin Tanımı

Mesafeli sözleşme, satıcı veya sağlayıcı ile tüketicinin eş zamanlı fiziksel varlığı olmaksızın, mal veya hizmetlerin uzaktan pazarlanmasına yönelik olarak oluşturulmuş bir sistem çerçevesinde, taraflar arasında sözleşmenin kurulduğu ana kadar ve kurulduğu an da dâhil olmak üzere uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle kurulan sözleşmelerdir.

• Cayma Hakkı Süresinin Başlangıcı

Hizmetin ifasına ilişkin sözleşmelerde sözleşmenin kurulduğu günden, mal teslimine ilişkin sözleşmelerde ise tüketicinin veya tüketici tarafından belirlenen üçüncü kişinin malı teslim aldığı günden itibaren başlar.

• Cayma Hakkının Kullanılmasının Şekli

Tüketici cayma hakkı süresi dolmadan yazılı veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla satıcı veya sağlayıcıya bildirimde bulunmalıdır.

• Cayma Hakkının Kullanılmasının Süresi

Tüketici 14 gün içerisinde bu hakkını kullanmak zorundadır.

• İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmeler

• Sözleşmenin Tanımı

Satıcı veya sağlayıcı ile tüketici arasında;

1. a) Teklifin tüketici ya da satıcı veya sağlayıcı tarafından yapılmasına bakılmaksızın iş yeri dışında, tarafların eş zamanlı fiziksel varlığında kurulan,
2. b) Tarafların eş zamanlı fiziksel varlığında tüketiciyle iş yeri dışında görüşülmesinin hemen sonrasında, satıcı veya sağlayıcının iş yerinde ya da herhangi bir uzaktan iletişim aracıyla kurulan,
3. c) Mal ve hizmetlerin tüketiciye tanıtımı ya da satışı amacıyla satıcı veya sağlayıcı tarafından düzenlenen bir gezi esnasında kurulan,

sözleşmeler iş yeri dışında kurulan sözleşmeler olarak kabul edilir.

• Cayma Hakkı Süresinin Başlangıcı

Hizmetin ifasına ilişkin sözleşmelerde sözleşmenin kurulduğu günden, mal teslimine ilişkin sözleşmelerde ise tüketicinin veya tüketici tarafından belirlenen üçüncü kişinin malı teslim aldığı günden itibaren başlar.

• Cayma Hakkının Kullanılmasının Şekli

Tüketici cayma hakkı süresi dolmadan yazılı veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla satıcı veya sağlayıcıya bildirimde bulunmalıdır.

• Cayma Hakkının Kullanılmasının Süresi

Tüketici 14 gün içerisinde bu hakkını kullanmak zorundadır.

• Taksitle Satış Sözleşmeleri

• Sözleşmenin Tanımı

Taksitle satış sözleşmesi, satıcı veya sağlayıcının malın teslimi veya hizmetin ifasını üstlendiği, tüketicinin de bedeli kısım kısım ödediği sözleşmelerdir.

• Cayma Hakkı Süresinin Başlangıcı

Hizmetin ifasına ilişkin sözleşmelerde sözleşmenin kurulduğu günden, mal teslimine ilişkin sözleşmelerde ise tüketicinin veya tüketici tarafından belirlenen üçüncü kişinin malı teslim aldığı günden itibaren başlar.

• Cayma Hakkının Kullanılmasının Şekli

Tüketici cayma hakkı süresi dolmadan yazılı veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla satıcı veya sağlayıcıya bildirimde bulunmalıdır.

• Cayma Hakkının Kullanılmasının Süresi

 Tüketici 7 gün içerisinde bu hakkını kullanmak zorundadır.

• Ön Ödemeli Konut Satış Sözleşmesi

• Sözleşmenin Tanımı

Ön ödemeli konut satış sözleşmesi, tüketicinin konut amaçlı bir taşınmazın satış bedelini önceden peşin veya taksitle ödemeyi, satıcının da bedelin tamamen veya kısmen ödenmesinden sonra taşınmazı tüketiciye devir veya teslim etmeyi üstlendiği sözleşmedir.

• Cayma Hakkı Süresinin Başlangıcı

Sözleşmenin kurulduğu tarihten itibaren başlamaktadır.

• Cayma Hakkının Kullanılmasının Şekli

Tüketici cayma hakkı süresi dolmadan noterlikler aracılığıyla satıcı veya sağlayıcıya bildirimde bulunmalıdır.

• Cayma Hakkının Kullanılmasının Süresi

Tüketici 14 gün içerisinde bu hakkını kullanmak zorundadır.

• Tüketici Kredi Sözleşmeleri

• Sözleşmenin Tanımı

Tüketici kredisi sözleşmesi, kredi verenin tüketiciye faiz veya benzeri bir menfaat karşılığında ödemenin ertelenmesi, ödünç veya benzeri finansman şekilleri aracılığıyla kredi verdiği veya kredi vermeyi taahhüt ettiği sözleşmeyi ifade eder.

• Cayma Hakkı Süresinin Başlangıcı

Sözleşmenin kurulduğu tarihten itibaren başlamaktadır.

• Cayma Hakkının Kullanılmasının Şekli

Tüketici cayma hakkı süresi dolmadan yazılı veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla satıcı veya sağlayıcıya bildirimde bulunmalıdır.

• Cayma Hakkının Kullanılmasının Süresi

Tüketici 14 gün içerisinde bu hakkını kullanmak zorundadır.

• Finansal Hizmetlere İlişkin Mesafeli Sözleşmeler

• Sözleşmenin Tanımı

Finansal hizmetler, her türlü banka hizmeti, kredi, sigorta, bireysel emeklilik, yatırım ve ödeme ile ilgili hizmetleri ifade eder. Finansal hizmetlere ilişkin mesafeli sözleşme, finansal hizmetlerin uzaktan pazarlanmasına yönelik olarak oluşturulmuş bir sistem çerçevesinde, sağlayıcı ile tüketici arasında uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle kurulan sözleşmelerdir.

• Cayma Hakkı Süresinin Başlangıcı

Sözleşmenin kurulduğu tarihten itibaren başlamaktadır.

• Cayma Hakkının Kullanılmasının Şekli

Tüketici cayma hakkı süresi dolmadan yazılı veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla satıcı veya sağlayıcıya bildirimde bulunmalıdır.

• Cayma Hakkının Kullanılmasının Süresi

Tüketici 14 gün içerisinde bu hakkını kullanmak zorundadır.

• Devre Tatil Ve Uzun Süreli Tatil Hizmeti Sözleşmeleri

• Sözleşmenin Tanımı

Devre tatil sözleşmesi, bir yıldan uzun süre için kurulan ve tüketiciye bu süre zarfında birden fazla dönem için bir veya daha fazla sayıda gecelik konaklama imkânı veren sözleşmelerdir.

Uzun süreli tatil hizmeti sözleşmesi, bir yıldan uzun süre için kurulan ve tüketiciye, belirlenen süre zarfında konaklamaya veya konaklama ile birlikte seyahat ya da diğer hizmetlerin beraber sunulduğu durumlara ilişkin indirim yahut diğer menfaatlerden faydalanma hakkı verilen sözleşmelerdir.

• Cayma Hakkı Süresinin Başlangıcı

Sözleşmenin kurulduğu tarihten itibaren başlamaktadır.

• Cayma Hakkının Kullanılmasının Şekli

Tüketici cayma hakkı süresi dolmadan şahsi hakka konu ön ödemeli devre tatil sözleşmeleri için yazılı veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla satıcı veya sağlayıcıya bildirimde bulunmalı ancak ayni hakka konu taşınmaza ilişkin sözleşmelerde ise noterlikler aracılığıyla satıcı veya sağlayıcıya bildirimde bulunmalıdır.

• Cayma Hakkının Kullanılmasının Süresi

Tüketici 14 gün içerisinde bu hakkını kullanmak zorundadır.

CAYMA HAKKI SÜRELER VE ŞEKİL TABLOSU